Hızır inancı, Hızır orucu, tarihi hakkında ve kaynakları.

Hızır inancı, Hızır orucu, tarihi hakkında ve kaynakları.
Hızır inancı.
Bozatlı Hızır; Içenlere ölmezlik veren, Ab-ı Hayat içmiş bulunan ve insanların dar zamanlarında imdadına koşan peygamberdir. 

Alisin, Velisin hemde Hızır nebisin; Gönülden çağrılınca, heryerde hazır ve nazırsın. Nefs için çağıranı ancak sen bilirsin, ya Bozatlı Hızır! Medet, mürvet... 

Hızır nebi’ye atfedilmiş olan Hızır orucu, günümüzde geniş bir çoğrafyada belirliliğini göstermektedir. 

Bozatlı Hızır’ın, Nebi ve Velilik gibi manevi değeri vardır.

Birden çok inançlarda, kabul gödüğü gibi;
* Zorda kalanların yardımına koşan, insanların dileklerini yerine getiren,
* Kalbi temiz, iyilik sever insanlara yardım eden,
* Uğradığı yerlere bolluk, bereket getiren,
* Dertlere derman, hastalara şifa veren,
* Uğur, bereket ve kısmetin sembolüdür. 

Alevi öğretisine göre Dört Kapı’nın sonuncusu, Sırr-ı Hakikat kapısıdır. Hızır nebi, Allah’ın hakikat ilmine yani Ledün Ilmi’ne erişerek Hz.Musa’ya mürşidlik yapmış ve O’nu irşad etmiştir. 

Hz.Musa’nın Allah’ın peygamberi olmasına rağmen, Hızır nebinin bildiklerini bilememiştir veya O’nun bildiği Ledün Ilmi’ne vakıf olamamıştır. Buda Allah’ın ilminin, sınırsız olduğunu göstermektedir. 

Zulmet deryasını nur edip gelen,
Hızır Ilyas, Şahı Merdan Ali’dir.
Gariban mazlumun halini bilen,
Hızır Ilyas, Şahı Merdan Ali’dir.
Şükrü Metin Baba 

Dörtlükte anlatıldığı gibi Alevi inancında Bozatlı Hızır, Şahı Merdan Ali’dir. Yada Şahı Merdan Ali’nin insanlara, anında yardımcı olması için gönderdiği yanıbaşımızdaki temsilçisidir. 

Bozatlı Hızır, Alevilere göre; Kimi zaman bir melek, kimi zaman bir kurtarıcı ve bir dehadır. Dolayısiyle Aleviler, misafiri Hızır’la, Hızır’ı da Şahı Merdan Ali ile bir tutmuşlardır. 

Çok günah işledim senin katında,
Eriş Şah-ı Merdan sen imdad eyle.
Kul daralmayınca Hızır yetişmez,
Yetiş Hızır Nebi sen imdad eyle.
Fakir Edna 

Hızır orucu.
Cenab-ı Hakk’ın, insanların dar günlerinde; Umutsuzlara umut olan, çaresizlerin derdine derman olan, zorda kalanların yardımına koşan, gözcüsü, bekçisi, kurtarıcısı ve yardımcı olmasına devam etmesi için şükretmektir. Şükretmeyince, kalpten çağrılmayınca darda olanın carına yetişmezmiş.  

Alevi inancında Hızır orucu, üç gündür. Fakat Doğu Anadoluda, Anadolunun başka bölgelerinde Hzır orucu, farklı zamanlarda tutulmuştur. Bu farklılık, kış mevsiminin çetin koşullarından kaynaklanmıştır. Şöyle ki; Yukarda belirtmiş olduğumuz çetin koşullar sonucu köylerdeki taliplerin manevi hizmeti aynı günde yerine getirmek mümkün olmadığından ötürü Hızır orucu, farklı günlere yayarak insanların cem cemaatı yani manevi hizmeti yerine getirilmiştir. Lakin günümüz şartlarında, durum faklıdır. 

Hızır orucu, tarihi hakkında.
Hızır orucu, eski takvim(Rumi) aylar hesabına göre, 31 Ocak ile 2 Şubat arasında 3 gün tutulmuştur. Ancak bu aylar Miladi takvime çevirildiğinde, 13-14-15 Şubat günlerine denk gelmektedir. Örneklersek Rumi takvimdeki aylar, Miladi takvimdeki aylardan 13 gün sonra başlamaktadır. Yani Miladi olarak ayın 14. günü olunca, Rumi ayının 1. günü olmuş oluyor. 

Inançsal olarak Perşembe günü, baz alınır. Çünkü Alevilerin, cem olma gecesidir. Dolayısiyle Hızır orucu, her yıl Şubat ayının ikinci haftası Salı günü, başlar ve Perşembe günü cem erkanı ile tamamlanır. 

Hızır nebi ve oruçla ilgili kaynaklar.
1. Kaynak.
Hızır nebi ile ilgili ayetler.
1- En’am Suresi 37. Ayet; Dediler ki; O’na rabbinden bir mucize indirilseydi ya! Deki; Kuşkusuz, Allah bir mucize indirmeye kadirdir. Fakat çokları bilmiyorlar.
2- En’am Suresi 37. Ayet; Zekeriyya, Yahya, Isa ve Ilyas... Hepsi iyilik ve barış için çalışanlardandırlar.
3- Saffat Suresi 123. Ayet; Ilyas da elbette ki peygamberlerdendir.
4- Saffat Suresi 130. Ayet; Selam olsun, Ilyas'a!
5- El Kehf Suresi 60. Ayet; Bir zaman Musa, genç dostuna şöyle demişti: Iki denizin birleştiği yere kadar, hiç durmadan yürüyeceğim yahut da seneler harcayacağım.
6- El Kehf Suresi 61. Ayet; Bu ikisi, iki denizin birleştiği yere vardıklarında, balıklarını unuttular. Bunun üzerine balık da denizde bir deliğe doğru yola koyuldu.
7- El Kehf Suresi 62. Ayet; Orayı geçtiklerinde Musa, genç arkadaşına dedi ki; „Hadi, getir şu sabah yemeğimizi. Vallahi bu yolculuğumuz yüzünden epey çektik.“
8- El Kehf Suresi 63. Ayet; Genç adam; Bak sen şu işe, hani kayaya sığınmıştık ya, işte o sırada balığı unuttum. Onu hatırlamamı bana unutturan, şeytandan başkası değildi. Balık, denizin içinde acaip bir biçimde yolunu tuttu.
9- El Kehf Suresi 64. Ayet; Musa; Arayıp durduğumuz işte o idi, dedi. Bunun üzerine kendi izlerini sürerek gerisingeri döndüler.
10- El Kehf Suresi 65. Ayet; Derken, katımızdan kendisine bir rahmet verdiğimiz ve tarafımızdan kendisine bir ilim öğrettiğimiz kullarımızdan bir kulu buldular.
11- El Kehf Suresi 66. Ayet; Musa ona dedi ki; Doğru yol (rüşd) olarak sana öğretilenden bana öğretmen için sana tabi olabilir miyim?, vs.
12- El Kehf Suresi 60’tan 82’ye kadar olan Ayetler, Hz.Musa ile Hızır Nebi ile gili ayetlerdir. 

Oruçla ilgili ayetler.
1- Insan Suresi 7. Ayet; Onlar, verdikleri sözü tam bir biçimde yerine getirirler ve kötülüğü salgın olan bir günden korkarlar.
2- Insan Suresi 8. Ayet; Yoksula, yetime ve esire, yemeği severek yedirirler.
3- Insan Suresi 9. Ayet; Biz size yalnız ve yalnız Allah rızası için yediriyoruz. Sizden ne bir karşılık, ne de bir teşekkür istemiyoruz.
Kur’an Ayetlerinin Meal kaynağı, Yaşar Nuri Öztürk 

2. Kaynak.
Bir gün, Imam Hasan ile Imam Hüseyin hastalanır. Ateşler içinde bir şey yiyip, içmeyip baygın olarak yatarlarmış. Fatma Ana, çocukların bu haline çok üzülür ve babası Hz.Muhammed’e gider. Ya babam, ya Allah’ın Resulü Hasan ile Hüseyin çok hasta ateşler içinde yanmaktadırlar, acılarına dayanamıyorum. Ben, ne yapacağım? diye dertlenmiş. 

Hz.Muhammed, cevaben; Kızım, niyet edin ve 3 gün, adak orucu tutun demiş. Fatma Ana, eve gider ve durumu Şahı Merdan Ali’ye anlatır. Şahı Merdan Ali ile birlikte niyet ederek, 3 günlük adak orucu tutmuşlardır. 

3. Kaynak.
Hızır orucu, Hz.Nuh’un tufanında geçer.
Hz.Nuh’un gemisi tufana kapıldığında, geminin kurtulması için Hızır nebi’yi çağırır. Tufandan sağ selim kurtulduklarında, üç gün oruç adak etmiştir. Hz.Nuh’un gemisi, tufandan kurtulunca üç günlük adak orucunu tutmuşlardır. 

Sonuç itibariyle Hızır Orucu; Her yıl Şubat ayının ikinci haftası, Salı günü başlar ve Perşembe(12, 13 ve 14 Şubat 2019) günü, Cem erkanı ile tamamlanır. Mevcut tarihlere bağlı kalarak Hızır oruç erkenımızı, yerine getirmeliyiz. Benlikten bizliğe geçmenin yolu, ikrarda gönül birliğinden geçer. Dolayısiyle niyet önemlidir fakat birlik ve beraberlik içinde hareket etmek daha önemlidir. 

Işte insanlar da dar günlerinde Hızır yetişsin diye, Cenab-ı Hakk’ın rızası hürmetine, Muhammed Ali keremine, Ehl-i Beyit aşkına ve Evliya Enbiya hürmetine oruç tutarlar.
=Seyyid Hakkı=