Alevi inancında, özünü Dar’a çekmek ve Dar çeşitleri...
Alevi inancında, özünü Dar’a çekmek ve Dar çeşitleri...
Dar’a durmak…
Dar, kelime mansı; Ayağa kalkma, ayakta durma, kıyamla Hakk’ın huzuruna durmaktır. Inanç boyutunda; Ölümden sonra, yeniden dirilip ayağa kalkmatır.
Alevi inacında ise; Hakk Muhammed Ali huzurunda, Mürşid-Pir nazarında kendi özünü dara çekerek Mürşid-Pire teslim olmaktır. Özünü, dara çekmenin amacı ise; Ölmeden önce ölmek, kendi yaşamını sorgulamak ve dünyanın fani olduğunu unutmamaktır.
Özünü dara çekme, sorgulama her mekan ve meydan da olmaz.
Cem erkanında kurulan Hakk meydanı; Dar meydanı, arınma meydanı, edep erkan meydanı ve ibadet meydanıdır.
Kutsallığı gereği, Hakk Muhammed Ali meydanı’nda; Yalan ile dolan olmaz. Özümüzle, sözümüzle, hal ve davranışımızla tamamen şefaf olunmalıdır. Dar erkanı, Mürşid ve Pir tarafından yolun ilim irfanı doğrultusunda yerine getirilip ve uygulanır.
Özü, dara çekmek Hakk Muhammed Ali, Mürşid-Pir ve toplumun huzurunda; Topluma karşı, doğaya karşı, kendine karşı dolayısıyla mevcudata karşı yapılan yanlışlardan, hal ve davranışlardan ötürü dara çekilip yargılanmaktır.
Özü dara çemek, malım ve canımla Hakk Muhammed Ali darındayım, Erler evliyalar meydanındayım; Haklı hakkını istesin canımla malımı ortaya koymuşum! Bu da kişinin rızalığı ile yargılanmasının ifadesidir. Yapılan yanlışlardan, haksızlıklardan arınmak ve arınmaya, hazırım demektir.
Toplum hayatını düzenleyen kayde ve kurallar, Alevi inancında; “Eline Diline Beline hakim ol“ kurallarıdır. „Eline Diline Beline hakim olma“ kuralı, Alevilerin yaşamları boyunca uymaları zorunlu ahlak sisteminin adeta simgesidir.
Eline hakim olmak; Elinle, koymadığını almamak,
Diline hakim olmak; Gözünle, görmediğini söylememek ve
Beline hakim olmak; Harama, uçkur çözdürmemektir.
Bu kural, Alevi toplumunun çok güçlü ahlak sisteminin özetidir ve alevi din ulularının deyimiyle kıldan ince, kılıçtan keskindir. Yolun bu kurallarına uymayanlar, düşkün sayılırlar. Düşkünler, toplumdan soyutlanır ve işledikleri hatanın durumuna göre, değişik şekillerde cezalandırılırlar.
Dolayısıyla birçok inançta şiddete dayalı (El kesme, dara çekme, kurşunlama, kişinin taşlanması gibi ölüm cezalar… vesayre) yaptırımlar(ceza) sözkonusu iken Alevi toplumunda, yaptırım uygulamaları farklıdır. Ölüm ve benzeri yaptırımlar yerine toplumdan dışlanma, en ağır ceza olarak uygulanır. Toplumdan dışlanma yaptırımı, işlenen suçun ağırlığına göre değişir. Dışlanmalar, süreli ya da süresiz olarak uygulanır.
Hakk Muhammed Ali meydanında suçlu bulunan bir kişi, inanç kuralları gereği düşkün ilan edilir. Uygulanan cezadan sonra toplumun, düşkün kişi ile hiç bir şekilde ilgi ve ilişki kurulmaz, selam verilip alınmaz yani toplumdan tamamen soyutlanır.
Özünü dara çekmek; Eteğindekini dökerek, yalın ayak, başı açık, pak olunup canından, malından geçerek yeniden doğmak ve Hallac-ı Mansur gibi yol uğruna serini vermek, Fazlı gibi yol uğruna başı vücudundan ayırmayı göze almak, Nesimi gibi yol uğruna yüzülmeye hazır olmak, Pir Imam Hüseyin gibi yol uğruna şirin canını vermeye hazır olmakdır.
Alevi inancında, „Dar“ dört türlüdür…
Dar-ı Mansur, Dar-ı Fazlı, Dar-ı Nesimi ve Dar-ı Fatma.
Dar-ı Mansur; Enel Hakk dediği için, cehaletin yobazları tarafından dara çekilip katledilmiştir. Dolayısıyla dimdik ayakta durarak sağ elini, kalbinin üzerine ve sol elini ise, yana sarkılacak vaziyette durulur.
Dar-ı Fazlı; Fazlı, eğilip iki elini karnından aldığı yaraların üstüne basarak ve yolumdan dönmem anlamında secdeye kapanmıştır. Dolayısıyla Dar-ı Fazlı, iki elini kalbinin üstüne kapatarak yarı eğilmiş vaziyette durulur.
Dar-ı Nesimi; Batıl inanca karşı geldiği için, zamanenin gericileri Nesimi’yi diz üstü oturtup derisini yüzmüşlerdir. Dolayısıyla Dar-ı Nesimi, diz üstü oturup secdeye ve ayakta duracak vaziyette durulur.
Dar-ı Fatma; Rivayete göre Hz.Muhammed Mustafa, torunları Imam Hasan ve Imam Hüseyin’den su ister. Sevgili dedelerine su getirmek için Imam Hüseyin acele ederken sol ayağının baş parmağı taşa takılarak kanar. Sevgili dedesi görüp üzülmesin diye sağ ayağını kanayan sol ayağının baş parmağının üstüne kapatarak, akan kanı gizler. Fatma Ana, Imam Hüseyin’in ayağını pansuman ettiği için, „Dar-ı Fatma“ denir.
Ehli Beyt yazarı ve Seyyid Seyfeddin Ocağı evlatlarından,
=Seyyid Hakkı=
Alevi inanç yolunda, hizmet sayfalarımız...
YouTube, ilim kanalımız: https://www.youtube.com/user/YediDeryaSohbeti62
Facebook, Dergah grubumuz: https://www.facebook.com/groups/244039227002241/
Fcebook, ilim sayfamız; https://www.facebook.com/Seyyid-Seyfeddin-Oca%C4%9F%C4%B1-sayfas%C4%B1-194839911064876/
Alevi Inanç Din Bilgileri, WEB sayfamız; https://www.uludivan.de/
Facebook özel sayfamız; https://www.facebook.com/seyyidhakkiii