Nasıl müsahip olunur?
Nasıl müsahip olunur?
Evvela cem erenleri gelecek, sonra delil uyanacak. Delil gülbengi verilecek mümin ve müslim kenetlenip delile niyaza varacaklar. Sonar koyun içeriye gelecek. Kurbancı dar olacak. Koyun ni gösteresiye kadar gezinecek. Nişandan murad silkinmek, işemek, geviş almak gibidir. Terslemek esnemek gibidir. Ve koyunun sidiği ve tersi kuyuya sır olacaktır. Koyun bir miktar durup nişan göstermediği halde kurban sahipleri birlikte eşiğe ve sağına ve soluna niyaz edip sürüne sürüne gelip dar olup hayırlı olacaktır. Çünkü, mürüvet kapısı açık olur.
Bundan sonar, kubancı koyunun sağ kulağını sağ gözünün üzerine kapatıp ve ön sağ ayağını sağ gözünün üzerine tutup bir miktar kıbleye taraf ayaklarını mühürleyip mürşit veya rehber tekbirliyecek. Sonar cem erenleri ol koyunun boynuzlarına niyaza varacaklar. Ve kurbancı hayır himmet edip götürüp tekbirederek, koyunu tığlayacak. Yüzüp kazana koyacak. Sonar, aşcı bacılar ocağa koymadan kapıdan gelip, «hayır himmet eyleyin» deyip kurbanı ocağa koyacak. Ve kurbancı yanında bulunan yardımcılarıyle gelip hizmetlerini alacaklar. Ve birbirleriyle niyazlaşacaklar. Ve kuyucular da gelip hizmetlerini alıp niyazlaşacaklar.
Bundan sonar, döşek seren bacı eşiğe niyaz edip döşeği getirip «hayır himmet eyleyin» deyip serecek. Döşek üzerine dar olup hayır duasını alacak. Bundan sonar, mürebbi, kurban sahipleriyle beşi birlikte eşiğe ve sağo sola niyaz edip, dizin dizin gelip delile dahi niyaz ettikten sonar, mürebbi sağ başa dar olup kurban sahipleri mürebbinin elini öpüp sol tarafına döşek üzerine dar olacaklar. Bacılar da üçünün ayağına niyaz edip döşek üzerine dar olunca, mürşit yahut rehber «Aşk ola» diyecek. Beşide niyaz edip yine dar olacaklar.
Bundan sonar, gerek mürşid gerek rehber «girdiğiniz Hak kapısı, durduğunuz Mansur darı ne gördünüz ne eyvallah dersiniz» deyınce onlarda «Allah eyvallah» diyecek. Bundan sonar gerek mürşid, gerek rehber «göz erenler gözü nicesiniz. Bu Sufilerden dostu olan aybını söylesin» deyince, bu sufilere, cem erenlerinden her kim şefaatçı çıkar ise, arkadaki bacı gidip onunla niyazlaşacak. Bundan sonra gerek mürşit gerek rehber «Evel özünüzle nicesiniz» deyince, mürebbinin solundaki mürebbinin elini öpüp dördü de birbirleriyle niyazlaşacak. Sonra dar hayırlı duası verilecek. Beşi birlikte erkana yatacak.
Mürebbi ile yanındaki sufi ruberu yatıp diğerleri bir diğerinin arkasına yatacak ve parmakları açık duracak. Bundan sonra mürşit yahut rehber, mürebbinin omuzundan parmaklarına kadar üç kere «ya Allah, ya Muhammed,ya Ali» deyip sığayınca, evvela mürebbinin başına tacı devlet diye niyaz ola. Mürebbinin yanındaki sufinin başına «kemerbest» deyip niyaz ola. Tekrar mürebbinin omuzundan «Selman-ı Pak» deyip niyaz alunca, sol elini sağ dirseğinedayayıp Hutbe-i şerifi okuyup ikişer şaplak erlere birer şaplak bacılara varalar. Eğer bacı hamile ise şaplak vurmayıp omuzundan niyaz ola.
Bundan sonra, gerek mürşit gerek rehber «kalkmanız bir Allah» deyip, başlarından kaldırıp, dar olduklarında, arkadaki bacıyı çağırıp evvel dizlerini, sonra kuşağını, sonra elini öptürüp beşine birlik erkan gülbengi çekilecek. Sonra döşek gülbengi verilecek. Döşek atan bacı, döşeği dışarı götürüp üç defa gün batıya doğru silkip döşeği sağ koltuğuna alıp dar olacak.
Bundan sonra ferraş gelecek. Sağ eliyle «ya Allah, ya Muhammed, ya Ali» deyip üç keresüpürgeyi çalıp dar olunca, selman gelip evvela delilin dibine damlatıp sonra gerek mürşid gerek rehber eline döküp, sonra ferraşın ayağına damlatıp, Selman letenin içinde olan suyu «hayır himmet eyleyin» deyip içince Ferraşın sol tarafına dar olacak. Ikisinin gülbengi bir verilecek. Ve gülbengin nihayetinde «Selman-ı Pak’ın himmeti hazır ola. Gerceğin demine Hüü»diye onler da birbirleriyle niyazlaşacak.
Bundan sonra dolunun hayırlı duası alınacak. Şems gelip doluyu bir tasa boşaltıp eline bir miktar bez alıp fincanı tasa batırınca ol bez ile fincanın dibini silecek yani damlatacak. Evvela Şems « hayır himmet eyleyin» deyip delilin dibine dökecek. Şems bunu böyle söyliyecek; «kadeh seni bade seni. Vermiyelim yade seni. Hayır himmet eyleyin Ali aşkına, Şah aşkına» sonra, mürşit veya rehbere verince «hayır himmet eyleyin» deyip içince, niyaz edecek.
Cem erenlerine dolu verilmeksizin mürşit yahut rehber Şems’ten bir dolu alıp dört canı karşısına çağırıp başda ki sufiye verip onlar da birbirine verip niyazlaşacak. Bir dolu da ikinciye verip onlarda birbirine veri,p niyazlaşacak. Bundan sonra, gerek mürşit gerek rehber, «nefsinize uymayın, yolunuzauyun, çiğ lokma yemeyin, malı mala, canı cana katıp halinize haldaş, yolunuza yoldaş olun»diye nasihat edecektir. Bundan sonra, delilciye, mürebbiye, cem erenlerine dolu verilecek. Kurban pişip ocaktan ininceye kadar, arası kesilmek sizin dolu içilecek. Ve kurban pişmeden erkana başlamıyacaktır.
Kurban pişip idiği vakit kurbancı gelip haber verecek. Bundan sonra erkana başlanacaktır.
Birinci erkan: üç Hatai nefesi. Ikici erkan: üç sema olacak, üçüncü erkan: mesel şu tarik ile ki, rehber, gözcü «nedir» deyinca «pir vardı» diye. Gözcü de «baba Hü» diye. Baba «nedir o » deyince «pire vardı» diye. Rehber gözcüye «benim sana verdiğim ne idi» deyince «pire vardı» diye. Rehber de «Hkkı severseniz niyazlaşın sırra vardı diye» cem erenlerinin cümlesi birbiriyle niyazlaşalar. Yine rehber, gözcüye «me sana» diye. «nedir o » deyince «sürüsün» diye.
Hasıli, zikr olunan gibi söyleşince, rehber «Hakkı seversiniz erkan yürüsün» deyip bundan sonar bir iki mesel daha cem erenleri verince, erkan gülbengi çekilecek. Dördüncü erkan: seki. Beşinci erkan: tekne. Altıncı erkan: değirmenci. Yedinci erkan: namaz. Sekizinci erkan: pehlivan. Dokuzuncu erkan: berber. Onuncu erkan: posi. Onbirinci erkan: kıcırdık. Onikici erkan: lale. Lakin, cem erenlerin içinde oniki kişinin dört kapısı tekmil olmayınca bu oniki erkan tamam yapılmayıp, sekiz ya on yahut on bir erkana kadar yapıla ve her erkanda erkan gülbengi çekilecek. Ve nihayet gülbenkte «içeriden alıp dışarıda satılmaya» ve yahut «nur ola, sır ola gerceğin demine Hüü» diye.
Bundan sonra Ferraş gelecek. Sonra Selman gelecek. Ayrı ayrı hizmetlerini alacaklar. Sonra sofracı sofrayı getirip, ayaklarını mühürleyip «evvel allah diyelim, kadim Allah diyelim. Gelen Ali sofrası, yiyen gaziler Şah diyelim. Destur Şah» deyip sofrayı atıp açıldıkta, kurban leğen içinde gelip konulduktan sonra, cem erenlerine taksim olacak. Kelleyi ayıracaklar. Dört kapısı tamam olmayan, kelleden yiyilmiyecektir. Ve kurban sahipleri dördü birlikte mürşit sofrasına oturacaklar.
Iptida mürşit veya rehber kelleye niyaz edip «destur Şah» deyip bir lokma alıp yiyecek. Sonra kurban sahiplerine «kurbanınız kabul ola» deyip dördüne de birer lokma verecek. Sonra, delilciye ve mürebbiye verecek. Cem erenleri gerek mümin, gerk müslim birbirlerine lokma verecekler. Nihayetinde bir lokma kırklar aşkına nuş edip bağışlayacaklar. Hayırlı duası verilecek. Sonunda «arafatta imam Cafer’in sürüsüne karışa. Gerceğe Hüü» diyecek.
Ayrı ayrı ferraş, Salman gelecekler hizmetlerini alacaklar. Bundan sonra, saki dışarıdan bir tas su getirip, suyu getirirken iki defa «Hü cem erenleri aşk ile meydana geliyorum» deyip, üçüncüde «Hü cem erenleri aşk ile meydana geldim» deyip dar olacak. Saki suyu gülbengi verilecek «la seyfe illa Zülfikar» deyince Saki, evvel delilin dibine damlatıp, sonra mürşit yahut rehbere getirib sonra delilciye sonra mürebbiye sonra cem erenlerinin cümlesine getirip tasta bir miktar su kalınca meydana gelip «himmet eyleyin» deyip içecek dar olacak. Hizmetini alacak ve lakin saki suyu dönerken, sakii sak Salman Pak ilahire ve bir de can ve dilden gecen Rum erenlerinin aşkına ilahire durmaksızın açıktan acığa zikr olacaktır.
Ve saki gülbengi verilirken el bağlanmayacaktır. Oğuşturulacaktır. Sonra, gözcüler hizmetini alacak. Sonra çömçeci hizmetini alacak. Sonra pervaneler hizmetini alıp birbirlerine niyazlaşacak. Sonra gizenekçiler hizmetini alacak. Sonra, kurban sırediciler gelip hizmetlerini alıp birbirileriyle niyazlaşacak. Bundan sonra delilci delilini kaldırıp hizmetini alacak. Bundan sonra, yatan oturan verilince, bacılar birer birer iptida mürşidin elini öpüp sonra bütün cem erenleriyle niyazlaşacaklar. Sonra, mürebbi ve delilci ve gözcü ve cem erenleri kalkıp iptida mürşidin elini öpüp birbirileriyle niyazlaşacaklar. Cemaat dağılıp yattıktan sonra mürebbinin bacısı yeni müsahip olan bacıların önüne düşüp yedi yahut on iki kapı gezdirecek.
Evvel kapı, mürşit kapısı, ikinci rehber, üçüncü mürebbi, dördüncü delilci, beşinci gözcü, altıncı kurbancı, yedinci sazender, sekizinci Şems, dokuzuncu Selman, onuncu kuyucu, onbirinci gizenekçi, onikinci oduncu kapısıdır.
Bu on iki kapıyı gezdikten sonra, mürebbi ol dört cana tenbihat verecektir. Sabah olduğunda, mürebbinin bacısı, ol iki bacı ile gelip on iki hizmetten herhengisi münasip ise ikincisine bir nevi hizmet verilip, bacıların dördü birlik dar olup dar gülbengi verilecek. Cümleten mübarek olsun diyecekler. Ve onlar da hizmetlerinin eri olup taksirlik etmeyip kadir oldukları derece gayret edip şafaata nail olurlar.
Imam Cafer-i Sadık BUYRUĞU
Hazırlayan: Adil Ali Atalay, Can yayınlar, 5.Baskı
Ekleyen: =Seyyid Hakkı=