Bazı soruların cevapları
Bazı soruların cevapları
Sual(soru) eyledim ki, yarabbi,
Sual ettim ki: ya Resulullah, o nasıl iştir ki, meşgul oluna ve adem senin katında hürmetli ola, ya Şah dedim. Cevap Verdi ki: üçüncü, her kişi kendi hünerini halk yanında ve mürşidi kamil yanında söylemektir, dedi.
Sual ettim ki, ya Şah, bir adam kendi dostundan kötü iş görse, ondan ne ile dostluğu kesmeli? Hitap(cevap) eyledi ki: üç şey ile kesilir. Birinci. Ol dosta ziyaret etmemektir. Ikinci, halin hatırın sormamaktır. Üçüncü, ol kimsenin katında haceti var ise istememektir.
Sual ettim ki, ya Şah, bir kişinin işi gayret ile mi hoş olur yahut kaza ile mi hoş olur? Hitap eyledi ki: gayret dediğin kazaya sebep olur.
Sual ettim ki, ya Şah, yiğitlerden nasıl şey ayur gider? Hitap eyledi ki: biri haya, biri edep, biri bahadırlık bunlar ayur gider.
Sual ettim ki, ya sah, pirlere nasıl şey hoş gelir. Hitap eylediki: a) ayini erkanda, ona bilicilik ve talibe doğru yol göstermek hoş gelir. b) Nasıl şey acele gider? Hitap eylediki: pirlerden bed nüfus ve bed ahlak ve yalan dünyanın faidesi için tama etmek hoş değildir. Şimdi, dünya
Sual ettim ki, ya Şah velayet saki kimdir? Hitap eyledi ki: Sehavettir, kainatın yanıdır, dedi.
Sual ettim ki, ya Şah Merdan, Sehavetten murad nadir? Hitap eyledi ki: nasihatta saki ola. Ilimde saki ola ve gönlü şad ola, dedi. Cevap eyledi ki: yaramaz kişiden yaramaz işi saklamaktır.
Sual ettim ki, ya Şah, adem gönlünü ne ile besler? Cevap Verdi ki: didara muştak olmakla besler, dedi.
Sual ettim ki, ya Şah, adem ne ile ruşen olur? Hitap eyledi ki: sözü şirin olmakla, dedi.
Sual ettim ki, ya Şah, nasıl şeydir ki, kişi ister bulamaz. Hitap eyledi ki: tendürüslük ve gam içinde şadlık ve dosta muhlis bu üçü bulamaz, dedi.
Sual ettim ki, ya Şah, yaramaz ahlak nadir? Hitap eyledi ki: cümle iyiliklere baştır; kötülük etmek.
Sual ettim ki, ya Şah, hünerlerde hiç ayıp hüner var mıdır? Hitap eyledi ki: elinden sehavelik ve maarifet gele, ona minnet
Sual ettim ki, ya Şah, bahadırlıktan nişan nedir? Hitap eyledi ki: bir kimsenin üzerine kadir olacak intikamı affedip geçmekti.
Sual ettim ki, ya Şah, ol nedir, ademin ilmini çok eder? Hitap eyledi ki: doğruluktur.
Sual ettim ki, ya Şah, nasıl kimsedir, hiç ayıbı olmaya? Hitap eyledi ki: Hak taala´dır.
Sual ettim ki, ya Şah, akıllardan hangisi yahşidir? Hitap eyledi ki: yaramaz kimseden, yaramaz işi saklamaktır.
Sual ettim ki, ya Şah, ademin nasıl aybı ziyandır? Hitap eyledi ki: evvel gelir, bir ademi haklar, sonar döner faş eder, bu insana ziyandır.
Sual ettim ki, ya Şah, hangi saatte ömrüm zayi olur? Hitap eyledi ki: bir kimsenin hakkında iyilik etmeyip gücün yettiği işleri edersen, ol saat ömrün zayi olur.
Sual ettim ki, ya Şah, hangi buyruktur, hor tutmak olmaz? Hitap eyledi ki: Hak taalanın ve Resulünün buyruğunu hor tutmak olmaz. Ikinci: Akıl danaların kuyruğudur. Üçüncüsü: pir buyruğudur. Dördüncüsü: Rehber buyruğun. Beşinci: Halife buyruğun. Altıncı: Mürşit buyruğun. Yedinci: Müsahip buyruğun. Sekizinci: Aşina buyruğun. Dokuzuncu: üstat buyruğun. Onuncu: Ata ana buyruğun. Onbirinci: komşu buyruğun. Onikinci: Avrat erinin buyruğun hor tutmak erkan değildir.
Sual ettim ki, ya Şah, dirliğin hangisi yahşidir? Hitap eyledi ki: Yiyip yedirmek yahşidir.
Sual ettim ki, ya Şah, ahirete ne yarar? Hitap eyledi ki: Hayır, amel ve doğru yol makbüldür.
Sual ettim ki, ya Şah, ahiretin azığı nadir? Hitap eyledi ki: Elin ile vermek ve az kara kanaat etmektir. Bir dahi Hak taalanın hoşnut işin işlemektir.
Sual ettim ki, ya Şah, insanı yaramaz
Sual ettim ki, ya Şah, ne işliyeyim ki, mıhanete muhtaç olmayım? Hitap eyledi ki: Az yemek, az uyumak, az söylemek mıhanete muhtaç olmaz.
Sual ettim ki, ya Şah, ademin hangisi akıllıdır? Hitap eyledi ki: Az söyleyip, çok dinliyen ve çok bilen akıllıdır.
Sual eyledim ki, ya Şah, fesat neden kopar? Hitap eyledik ki: Cahilden kopar.
Sual eyledim ki, ya Şah, muhabbeti gideren nedir? Hitap eyledi ki: iki kimseyi birbirine zem eylemektir.
Sual ettim ki, ya Şahım Ali, asıl niyaz nadir? Hitap eyledi ki: Özünü turab etmektir.
Sual ettim ki, ya Şahtedbiri kimden soralım? Hitap eyledi ki: Üç türlü hasiyyeti olandan. Birinci: Pak din sahibi ola. Ikinci: Iyi kimse ola. Üçüncü: Bilici ola.
Sual ettim ki, ya Şah, kaç şey ile iyilik tamam olur? Hitap eyledi ki: Atasına itaat etmek. Cömertlik etseminnet etmiye. Pire hizmet etse minnet etmiye. Bunlar ile tamam olur.
Sual ettim ki, ya Şah, ol kimse ki, gayrilere muhtaç olmaz? Hitap eyledi ki: Akıllı kişi idrak eder. Hünerkar kişi ibadete muhtaç göstermedi, dedi.
Sual etti ki, ya Şah, bütün cihan halkı ona dosttur. Hitap eyledi ki: ülemayı gözliyen ve yalan söylemiyen ve kimseleri incitmeyen adem olur dedi.
Sual etti ki, ya Şah, ilim öğreneyim, miktarını nice bileyim. Hitap eyledi ki: agâh değil isen, agâh olursun. Eğer yoksul isen, gain olursun.eğer sohbet bilmez isen kelam sahibi olursun.
Sual ettim ki, ya Şah, mal ne için dir ki? Hitap eyledi ki: Birinci: kendi ihtiyacın için. Ikinci: Ahret azığı için. Üçüncü: Dücihanı dost etmek için. Dördüncü: Sair fukaralar müşaaden dokunmak içindir.
Sual ettim ki, ya Şah, velayet bilicilerin piri kimdir? Hitap eyledi ki: Asıl hüner, sahibi olup gönlü dar olmayan kimsedir, dedi.
Sual ettim ki, ya Şah, mürüvvet nadir? Hitap eyledi ki: müminlerin üzerine hak vacip etmektir.
Sual ettim ki, ya Şah, ol nasıl şirin nesnedir ki, yiyen kimseyi öldürür? Hitap eyledi ki: şehvettir.
Sual ettim ki, ya Şah, hangi binadır, hergiz harap olmaz? Hitap etti ki: Turab olmaktır.
Sual ettim ki, ya Şah, hangi şirindir, ahiri acı olur? Hitap etti ki: Fani dünyaya aldanmaktır, dedi.
Sual ettim ki, ya Şah, hangi gömlek eskimez? Hitap eyledi ki: Ol yahşi dindir, dedi.
Sual ettim ki, ya Şah, hangi düşmandır, dostlardan azizdir? Hitap eyledi ki: Nefistir.
Sual ettim ki, ya Şah, hangi hastalıktır, kişi ilacından aciz kalır? Hitap eyledi ki: Akıl eksiliğidir.
Sual ettim ki, ya Şah, hangi yüceliktir, alçaklardan alçaktır? Hitap eyledi ki: Kibirliktir.
Sual ettim ki, ya sah, kişinin güzel huyu nedir? Hitap eyledi ki: Bir kişi alcaklıktan, kötülükten zilleten kurtarmaktır.
Sual ettim ki, ya Şah, bedhuy nadir? Hitap eyledi ki: Bir kişi nahak yere, mezellete (alçaklığa, kötülüğe, zillete) uğratmaktır.
Sual ettim ki, ya Şah, hangi yara ki asla sağalmak yoktur? Hitap eyledi ki: Mazlum olana hokum edip nahak yere zulüm etmektir. Ona sağalmak yoktur. Bu hatem burda oldu tamam. Oniki imam yardımcımız ola.
Imam Cafer-i Sadık BUYRUĞU
Hazırlayan: Adil Ali Atalay, Can yayınlar, 5.Baskı
Ekleyen: =Seyyid Hakkı=