Yolunu arayan Aleviler -2
Gazi Mahallesi değişiyor
Radikal solun arka bahçesi değiliz
Gazi Cemevi, kamuoyuna, sadece sol örgüt militanlarının cenazelerinin kalktığı bir yer olarak yansıdı. Ancak, Cemevi, Alevi Sünni ve halkla devlet arasındaki ilişkileri güçlendiren bir role sahip
RUŞEN ÇAKIR İHSAN YILMAZ / YOLUNU ARAYAN ALEViLiK - 2
İstanbul Gazi Mahallesi, 1995’teki provokasyon sonucu tam 17 kişinin hayatını kaybetmesiyle ülke gündemine yerleşti. O gün bugündür, büyük çoğunluğunu Alevilerin oluşturduğu mahalle ve buradaki cemevi, hep şiddet olaylarıyla birlikte anılır oldu. Halbuki Gazi Cemevi, sadece sol örgüt militanlarının cenazelerinin kalktığı yer değil. Cemevi, hem bölgede Alevi - Sünni kardeşliğini güçlendirme, hem de halkla devlet arasında yeniden iyi ilişkiler tesis etmede önemli bir rol üstleniyor. Gazi Cemevi, Halk Eğitim Merkezi ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün katkılarıyla, kapılarını gençlere açmış durumda. Kültür Bakanlığı, Cemevi Kütüphanesi’ne 8 koli kitap ve kursiyerlere kıyafet alınması için 3 milyar lira gönderdi. Sünniler de korkmadan cemevindeki kurslara gelmeye, cemlere girip kendilerine yanlış tanıtılan bir kültürü aracısız gözlemlemeye başladı.
Provokasyona gelmiyoruz
Hacı Bektaş -i Veli Kültürünü Tanıtma Derneği Gazi Cemevi Başkanı Hıdır Elmas, Gazi Mahallesi’nde yaşanan değişimle ilgili sorularımızı şöyle yanıtladı:
"Gazi olaylarının ardından, halk psikolojik çöküntü yaşıyordu. Gazi’de oturan gençlere, sanki sabıkalıymış gibi iş verilmiyordu. Burası başka bir devletin mahallesi gibi görülmek istendi. Gazili, potansiyel suçlu durumuna düşmüştü. Bu, yavaş yavaş kırılıyor. Altyapımız düzelmeye başladı. Devletle toplum arasında köprü vazifesi görüyoruz. Sempozyumlar, seminerler düzenledik, sivil toplum örgütleriyle kampanyalar yaptık. Halkımız eskisi gibi hemen sokaklara koşmuyor. Kimsenin provokasyonuna gelmiyor. Artık uyandı, çünkü zarar gören hep kendisi oldu."
Gazili ne istiyor?
"Yaşlımızdan gencimize kadar yaşamak istiyoruz, okumak istiyoruz, kültür sahibi olmak istiyoruz. Kahve kültürünü yok etmek istiyoruz. Biz Gazi’yi güzel bir mahalle durumuna getirmek istiyoruz. Bizim de yaşamaya hakkımız yok mu? Ne olursunuz bizi bırakın, biz yaşamak istiyoruz."
"10 kilometre ötede polislere ateş ediliyor. „Gazi’de silahlar patladı“ deniyor. Oranın Gazi’yle hiçbir ilgisi yok. Polis, asker hepsi bizim evladımız. İstiyoruz ki, biraz da güzelliklerimiz, olumlu yönlerimiz yazılsın. Medya, aydınlar gelip burayı görüp yaşasın. Kulaktan dolma laflarla insanların onurunu incitmesinler."
"Sahipsiz sürüyü kurt kapar"
Gazi Cemevi Başkanı Hıdır Elmas, "Alevi gençlerin, radikal sol örgütlerin tabanı olduğu iddiaları var?", sorumuzu da şöyle yanıtlıyor:
"Sahipsiz sürüyü, ne yapar kurt? Daha fazla dalar, daha fazla koparır, alır götürür. Başıboş insan ne olur? Birileri kendine asker edinir. Zayıf yerinden değerlendirir, ondan sonra kullanır. Sahipsiz, eğitimsiz, ilgisiz kalırsanız, ya sokaklara düşersiniz, ya da birilerinin kucağına atılırsınız. Alevi gençliği sahipsiz kaldı. Ama, Alevi çocuğunu, kimse sol örgütlerin arka bahçesi gibi görmesin. Benim de çocuklarım var, hepsi işinde gücünde. Devletten arzumuz, kurslara biraz destek olsunlar. Buraları donatırsanız, bazı dar gelirli insanlara şemsiye açarsanız, onu kendi çatınızın altına alırsanız, birilerinin kucağına atmazsınız."
Cenazeler cemevinden kalkıyor
Sünni de olsa, bazı sol örgüt mensuplarının cenazelerinin, cemevlerinden kaldırıldığı iddiası için, Gazi Cemevi Başkanı Hıdır Elmas şöyle diyor: "Birisi Tokat’taki cenazesini alıyor, Gazi Cemevi’ne getiriyorsa, cemevi „Hayır kabul etmiyoruz“ demez. O kişinin son yolculuğu. Bizim düşüncemize göre, öbür dünyaya göç eden insana, en kutsal hizmeti verip uğurlamak gerekiyor. Kim olursa olsun, Müslüman olmasa dahi bu görevi yapmak lazım. Devlet, cenazenin oralardan buraya getirilmesine izin vermişse, benim de hizmet yapma imkânım varsa, bunu yaparız."
Gazi’de açan çiçekler
GAZiLiYiM DEMiYORDUK: Nurten Karakaş, 19 yaşında. Doğduğundan beri burada yaşıyor. Kursla kendisine yeni bir yön çizmiş. Artık amacı, konservatuvara gitmek. Gece gündüz demeden sınava hazırlanıyor. "Gaziliyim, demek istemediğim oldu. Özellikle iş aramaya gittiğimizde, „Gazi’de oturuyorum“ demiyorduk. İnsanlar önyargılıydı. Zaman zaman Alevi - Sünni ayrımını hissettim. Bunu arkadaş çevremde de yapanlar oldu. Ama ben ayrım yapmıyorum" diyor.
DIŞARIDAN OKULU BiTiRECEĞİM: Gönül Koç, 19 yaşında. Cemevinde bağlama öğreniyor. Ayrıca, bırakmış olduğu okulunu dışardan bitirmeyi planlıyor. Onun da hedefi, konservatuar. 8 yıldır Gazi’de oturuyor. Taksim’de bir türkü barda çalışıyor. İnsanlar arasındaki ayrıma o da şahit olmuş. "Amacım müzikte yükselmek" diye konuşuyor. KORKANLAR OLUYOR : Özlem Koç, 21 yaşında. İlkokuldan beri türkü söylüyor. Müzik onun için her şey. Kursa devam ediyor. Bazı konserlere gidiyor. Gazili bir genç kız olmanın sıkıntısını o da yaşamış. "Bizden korkan oldu ama biz aslında Gazili olmaktan memnunuz. Kırılması gereken bir önyargı ve yanlış tanıma var sadece."
GAZi’YE YARARLI OLMAK İSTiYORUM : Elif Bozoklu, 19 yaşında. Giresunlu bir ailenin kızı. Çalışmıyor ve 1.5 yıldır kursa geliyor. Ailesinde müzikle uğraşan kimse yok. Önceleri babası, bağlama dersi almasına karşı çıkmış. "Babamla mücadele edip kazandım. Şu anda sorun yok, onlar da memnun. Cemevi’nde olmasının ikna edici rolü oldu. Yararlı olmak istiyorum Gazi’ye" diyor.
Sünni baba - kız cemevi kursunda
Gazi Cemevi’ndeki kurslara Alevi - Sünni ayrımı olmadan herkes katılıyor. Sultançiftliği’nde oturan 43 yaşındaki Sünni kökenli Şerif Açıl ile beraber kursa geldiği kızı da bunlardan sadece ikisi. 2.5 aydır bağlama kursu gördüğünü söyleyen Açıl, "Hocamız çok iyi. Özel kursa gitsem, bu kadar başarılı olamazdım. İlk önce ben başladım, baktım ortam iyi, kızımı da getirdim. Burası sadece eğitim veriyor. Ayrım söz konusu değil. Başı kapalı kızlar da burada kursa geliyor" diyor.
Gazi Cemevi Başkanı Hıdır Elmas: Güzelliği de görüntüleyin!
Yabancı gazeteciler de Gazi’yi ziyaret ediyor. Ne soruyorlar?
Yabancılar yanlışları duymak istiyor. Bundan hoşlanıyorlar. Eksiklikleri anlatırsanız, iyi oluyorsunuz. Ama hoşgörüyü, barışı, güzelliği sergilemek istediğiniz zaman, geçiştirip gidiyorlar. Gecekondu gibi en çirkin yerlerin görüntüsünü almak istiyorlar. Onlara, "Niye yanlışı arıyorsunuz? Burayı neden kötülemek istiyorsunuz?" diye soruyoruz. Bu vatan, bayrak benim.
Cemevinde neler yapılıyor?
Dershaneler oluşturduk, aşevi kurduk, dini tören ve cenaze hizmetlerinin dışında, cemevinin büyük bölümünü gençlere hizmet vermek için ayırdık. İnsanlara yeşil kart olsun, başka konularda olsun yardımlar yapıyoruz. Şu anda bağlama, koro, folklor, semah kursumuz var. Eylül'de okuma yazma, kuaförlük, biçki - dikiş, kalorifer, halı dokuma, boyama, yabancı dil kursu açmayı planlıyoruz. Hoca tahsis edilmesi için resmi başvurularımızı yaptık. Yoksul gençleri üniversiteye hazırlamak için, kurs açmayı planlıyoruz. Gençlerden bugüne kadar hiç kurs ücreti almadık. 25 Ağustos'ta yeni kursları tanıtacağız. Kültür Bakanlığı'nın gönderdiği 3 milyar ile yaptırdığımız kıyafetleri giyen gençlerimiz, bir gösteri sunacak. İstanbul’un en güzel gençliği buradan çıkacak."
Ezan okununca ders duruyor
TRT’den emekli Talat Baydar, Gazi Cemevi’nde 1.5 yıldır bağlama ve koro dersleri veriyor. Halk Eğitim Merkezi, tasarruf nedeniyle kursları eylül ayına kadar kapatma kararı alınca, Baydar’ın gönlü yüzlerce Gazili genci sokakta bırakmaya elvermemiş. Maaş almadan eğitim vermeye devam ediyor. Gençleri yönlendiriyor, hatta konservatuvar sınavlarına hazırlıyor.
Bugüne kadar her yaştan 700’ün üzerinde öğrenciye Gazi’de ders veren Baydar, "Bu çocukları eğitin, sokaklardan kurtarın. Gazi’nin bir özelliği var, burada kurs kapatılmamalı. Sosyal, kültürel faaliyete ağırlık verirseniz, bu gençler düzelir. Pırıl pırıl çocuklar var. Oluk oluk kurslara akıyorlar. Ne Aleviliği, ne Sünniliği biliyorlar. Geldiğimde ne sağ, ne sol gördüm. Ezan okununca dersi durduruyoruz."
16.08.2001
KAYNAK: Milliyet